De 100 dagen Messias

Obama is 100 dagen ‘in office’. Voor velen tijd voor een evaluatie. Journalisten in Amerika zijn vooral uitgeput maar voldaan van al het nieuws dat gegenereerd wordt door deze wervelwind die over Amerika raast met een boodschap van vernieuwing, verzoening en verbroedering.

Een bekende conservatieve blog in Engeland besteedt terecht aandacht aan de vergelijking die zich telkens doet gelden tussen Obama en Jezus. In verschillende media wordt Obama geportretteerd als een nieuwbakken messias die, neerdalend vanaf een hoger niveau van een nieuwe mensheid, gekomen is om niet alleen Amerika maar de gehele wereld aan de hand mee te nemen naar een nieuwe samenleving. We zien Obama met een doornen kroon, Obama die op een ezel Washington binnen komt rijden, etc.

Scary.

De verschillen tussen Jezus en Obama zijn zo groot. En dan bedoel ik niet het feit dat Jezus de geïncarneerde Zoon van God is en een boodschap predikte die veel verder ging dan politieke vernieuwing. Ik heb de ethische verschillen op het oog.

Jezus proclameerde de waarheid, Obama herdefinieert en manipuleert die. Jezus is degene in wie de goddelijkheid lichamelijk woont, Obama maakt een gesneden beeld van zichzelf waarbij het doel de middelen heiligt: een soort Übermensch die een nieuwe wereldvrede aankondigt. Het ‘hoe’ is daarbij niet belangrijk, maar alleen het ‘gevoel’ dat het zo is, de euforie dat alles beter gaat worden. In Jezus worden we verzoend met de Schepper, in Obama ruimt de Schepper het veld om plaats te maken voor de autonome mens die bepaalt wie zal leven en wie niet.

De messiaanse verwijzingen die Obama worden toegedicht vinden geen enkele grond. De doornenkroon verwijst naar het lijden van Christus, terwijl de ezel zijn nederigheid toont. Obama geeft er weinig blijk van door lijden gevormd te zijn en nederige kwaliteiten te bezitten. Hij bezit charisma, dat wel. Dat charisma geeft hem de wind mee van de publieke opinie, maar verdoezelt zijn bereidheid de waarheid ‘een handje te helpen’, wanneer hem dat uitkomt, én zijn extreme abortusstandpunt dat leidt tot een grote toename van moord op ongeboren kinderen.

De messiaanse vergelijking is meer dan ludieke journalistiek en zegt iets over de tijden die we binnen zijn gegaan waarin inhoudelijkheid opgegeven wordt voor uiterlijke schijn. Obama mag dan wel niet de antichrist zijn, hij bezorgt me wel ‘shivers down my spine’.

De nieuwe wereldorde van Marijnissen

Marijnissen, oud-fractievoorzitter en huidige partijvoorzitter van de SP, heeft opgeroepen om over te stappen op een ander regeermodel. Er moet een partijoverschrijdend kabinet komen ‘dat uit vooral wijze mensen bestaat’, aldus Marijnissen tegenover nu.nl. Klinkt goed natuurlijk: geen partijbelangen meer die een corrumperend effect hebben op belofte en beleid, maar krachtdadig optreden door onpartijdige wijzen in het belang van de gemene zaak.

Maar als je een beetje doordenkt, wordt het al gauw duidelijk dat we met zo’n voorstel in een moeras terechtkomen. Natuurlijk is democratie - in tegenstelling wat velen ons willen doen geloven - geen heilige graal die elke samenleving zal transformeren tot een utopie. Westerse democratieën zijn bezig uitgehold te worden doordat normen en waarden op democratische wijze worden bepaald en dus weerloze speelbal worden van morele verloedering, terwijl elders het ‘democratische proces’ een dun laagje vernis vormt voor keiharde machtspolitiek. Maar wat moeten wij dan in plaats van democratie? Een beter model is er niet.

Wat Marijnissen voorstelt is een de facto opheffen van de democratie. Hij wil een regering van de elite, een oligarchie. Hoe moeten wij ons het voorstel van Marijnissen in de praktijk voorstellen? Op grond van welke criteria worden deze mannen en vrouwen ‘wijs’ genoemd? Marijnissen zegt: ‘op basis van hun levenservaring, kennis, inzet en affiniteit met de publieke zaak’. Aha, dat is dus niet gekozen worden door het volk, maar aangesteld worden door een groep ‘die het kan weten’. Welke rechtsgrond heeft deze elite vervolgens? Hebben zij die gekregen van het volk of van de koningin? Wanneer zijn zij klaar met wijs zijn en door wie worden zij vervangen? Er is maar één manier om ‘partijoverschrijdend’ te zijn, nl. door het partijsysteem op te heffen; en daarmee democratie.

Is dat nou zo moeilijk om te zien? Het nieuwe regeermodel van Marijnissen is anti-democratisch en zeer kwetsbaar voor een dictatoriale ontwikkeling. Als de wereldproblemen maar groot genoeg worden, is blijkbaar zelfs de meest doorgewinterde voorman van jan-met-de-pet bereid om een of andere elite alle macht te geven.

Marijnissen beschouwt zichzelf niet op voorhand kandidaat voor deze elitegroep. Maar, mét of zonder Jan: ik bedank voor deze nieuwe wereldorde.

Deze column is eerder gepubliceerd op opiniesite Habakuk.nu

Eindelijk bericht van de opleving van theïstische filosofie in de Angelsaksische wereld

Eindelijk begint het door te dringen in Nederland dat er iets aan de hand is in het Angelsaksisch taalgebied. In de jaren 60 was in navolging van Nietzsche God dood verklaard door een antal prominente theologen. Nog maar 20 jaar later wat God al weer tot leven gekomen. Wat was er gebeurd? Er was een nieuwe beweging op gang gekomen van christelijke filosofen die het atheïsme het vuur aan de schenen legt.

In Nederland is het lange tijd stil gebleven over dit thema. Toen ik bijvoorbeeld ‘De God die is’ las van W.J. Ouweneel kwamen de klassieke godsbewijzen er bekaaid af met slechts een kleine alinea (overigens prachtig boek). Verder hoorde je in de christelijke media ook niet echt veel over wat er in de UK en de USA aan de hand was.

Nu begint dit nieuws eindelijk door te sijpelen. Lees dit prachtige artikel in het Reformatorisch Dagblad over twee van de meest prominente figuren in deze beweging W.L. Craig en A. Plantinga (in Nederland geboren!)

Vreedzame godsdienst...

Er waren eens tien moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén riep een fatwah uit over Rushdie. En toen waren er nog maar negen.

Er waren eens negen moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén liet de Twin Towers instorten. En toen waren er nog maar acht.

Er waren eens acht moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén vierde feest op straat bij de ondergang van zoveel ongelovigen. En toen waren er nog maar zeven.

Er waren eens zeven moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén ontkende de holocaust en riep op Israël in zee te drijven. En toen waren er nog maar zes.

Er waren eens zes moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén stenigde een vrouw in een burka. En toen waren er nog maar vijf.

Er waren eens vijf moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén ontplofte in een Israëlische bus. En toen waren er nog maar vier.

Er waren eens vier moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén onthoofde een Japanse toerist in Irak. En toen waren er nog maar drie.

Er waren eens drie moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén bedreigde een ex-moslim met de dood. En toen waren er nog maar twee.

Er waren eens twee moslims. Zij riepen: de islam is een religie van vrede. Eén schreef dat 'de mensen van het boek' varkens waren (S.5:60) en onthoofd moesten worden (S.47:4).

En toen was er nog maar één...

Ik weet niet wat deze ene overgebleven moslim doet. Zwijgt hij? Drukt hij zich uit in eufemismen? Zegt hij dat de fundamentalistische islam niet de echte is? Wordt hij een vrijzinnige moslim? Gooit hij zijn godsdienst overboord?

Ik weet wel wat veel politiek correct sprekende leiders doen. Zij blijven zeggen dat we te maken hebben met geïsoleerde incidenten van terroristen die een verkeerde interpretatie hebben van de islam. Zij blijven beweren dat de islam een godsdienst van vrede is.

Knevel en de opstanding

Heeft iemand onlangs nog de opstanding van Jezus verdedigd? Jazeker! Andries Knevel bij Pauw en Witteman en in de Volkskrant. Maar nu hoor je niemand. Nu blijft het stil. Geen waardering, geen loftrompet. Kort geleden nog werd hij verguist omdat hij onbijbels zou zijn (zonder afdoende gronden), nu is er niemand die hem rehabiliteert om zijn moedig optreden.

Criticasters (ik was er één van) waren er maar genoeg toen Knevel het creationistische standpunt ter discussie stelde. En inderdaad Knevel ging te kort door de bocht. We moeten de zaken die christenen intens verdelen niet via de publieke media uitvechten.

Maar nu de opstanding actueel wordt, is er bijna geen christen die z’n mond open doet. Daar bestaat in onze kringen namelijk consensus over; wij christenen vinden dat de opstanding waar is. En dus kruipen we in onze schulp en gaan in ons kleine subcultuurtje hard roepen dat ‘Hij waarlijk is opgestaan’. Maar daarbuiten blijven we stil.

Maar Knevel niet. Die durfde in een talkshow die bekend staat om z’n stevige vragen en lastige discussies, de opstanding van Christus keihard te verdedigen. Ze dachten Knevel nu ook wel mee te krijgen. Maar dat viel tegen. Knevel verdedigde met verve de opstanding van Christus. ‘Die is historisch’, zei hij.

Even goed nadenken: de man die wij met z’n allen de schuld hebben gegeven van een evolutiedebat dat voor christenen niet goed is verlopen, is tegelijk de enige die op de nationale tv de opstanding van Christus heeft verdedigd! Dat mag dan ook wel erkend worden.

Laat ik er gelijk bij zeggen dat zo’n debatstructuur, waar de makers kijkcijfers en vooral niet de waarheid moeten hebben, niet het juiste medium is. Er bestaat in onze cultuur zo’n grote consensus tegen de historische claims van het christendom dat je in een groep van vijf schreeuwende mannetjes (waaronder Rutte) natuurlijk niets goeds kunt uitrichten. Wereldbeschouwelijke vooroordelen (zoals: ‘geloof en wetenschap zijn aan elkaar tegengesteld’) moeten in alle rust aan de kaak worden gesteld.

Dat zou voor mij een belangrijke reden zijn om zulke bla-bla-debatten te mijden als de pest. Maar de opstanding moet verdedigd worden. Niet voor een christelijk gehoor, maar voor niet-christenen. En Knevel heeft ons daarin het goede voorbeeld gegeven.

Deze column is eerder gepubliceerd op opiniesite Habakuk.nu

De opstanding van Jezus, feit of fictie?

Het christelijk geloof kent eigenlijk maar één echt probleem; het heeft een historische gebeurtenis als grondslag van haar boodschap. Het evangelie staat of valt met de opstanding van Jezus Christus. Indien het niet is gebeurd, valt het Christelijk geloof als een kaartenhuis in elkaar. Er is dan geen basis voor verlossing, geen hoop op een leven na de dood en geen verzoening met de Schepper. Het christendom is dan gebaseerd op een leugen. Als de opstanding echter wél is gebeurd, hebben we te maken met een van de meest wonderlijke gebeurtenissen ooit. Dit wonder biedt dan hoop voorbij de dood, een ontsnappingsroute uit de wanhoop van het tijdelijke.

De opstanding is sinds de Verlichting fel aangevallen door filosofen, wetenschappers en theologen. De opstanding zou gebaseerd zijn op een voorwetenschappelijk wereldbeeld. Het zou gaan om een legende of een mythe. Vandaag de dag wordt de opstanding door weinigen meer als een serieuze historische gebeurtenis gezien.

Nu zijn er drie mogelijke reacties en alle drie kunnen we ze in de kerk waarnemen: (A) Men geeft het geloof in de opstanding op. (B) Men ontkent de kritiek en steekt de kop in het zand. (C) Men kijkt kritisch naar de kritiek op de opstanding. Die laatste benadering is de mijne. Ik wil kort met enkele stappen uitleggen waarom het feit van de opstanding een goede historische basis heeft, waarom de aanname van de opstanding niet irrationeel is, waarom de opstanding waarschijnlijk is, én wat dat betekent voor ons vandaag.

Stap 1 De mogelijkheid van wonderen (en dus de opstanding)
De 18de eeuwse filosoof, David Hume, beschouwde wonderen als totaal onwaarschijnlijk. Getuigenverklaringen over wonderen zijn niet te vertrouwen en daarom is historiciteit van wonderen totaal onwaarschijnlijk. Hume zou pas het bewijs voor een wonder aannemen als het tegendeel van dat bewijs nog wonderlijker zou zijn dan het wonder zelf.

Maar is dat terecht? Er zijn na Hume wetenschappelijke methoden ontwikkeld om vast te stellen wat historisch is. Met het waarschijnlijkheidsmodel van Bayes kan woren vastgesteld hoe waarschijnlijk iets is in relatie tot andere zaken. De echte grond van afwijzing van de opstanding is voor Hume en degenen die na hem kwamen een naturalistisch wereldbeeld dat stelt dat de natuurlijke werkelijkheid zichzelf verklaart én dat er geen God is. Met dit voroordeel wordt God en daar mee de mogelijkheid van wonderen buiten de deur gehouden. Wanneer God bestaat zijn wonderen wel mogelijk én dus de opstanding.

Het naturalistische wereldbeeld houdt dan niet langer stand wanneer het bestaan van God kan worden aangetoond. In de afgelopen decennia is er een enorme opleving gekomen van christelijke filosofie én daarmee interesse in de argumenten voor het bestaan van God. Deze argumenten zijn zo sterk dat atheïsten er geen antwoord op hebben. Enkele van deze argumenten zijn het morele argument (onze moreel besef verwijst naar een Auteur van de moraal), het argument van de eerste oorzaak (er moet een eerste oorzaak zijn van alles en die oorzaak is God) en het argument van doelmatigheid (wij zien overal tekenen van de Ontwerper).

Aangezien God bestaat, moet de opstanding van Jezus in dat kader worden bezien. Het is niet zomaar een rare onverwachte gebeurtenis; het is een daad van God ter bevstiging van Jezus' missie.

Stap 2 De oude datering van de NT documenten
Wonderen mogen dan mogelijk zijn, maar nog steeds zal het bezwaar zijn dat Jezus misschien wel bestaan heeft, maar dat men pas enkele generaties later mooie dingen over Hem ging schrijven. Het NT is dan niet meer dan de weerslag van één grote legende. Het huidige christendom staat ver van de 'echte' Jezus die niet meer dan een gewoon mens was. Jezus is niet opgestaan; we weten eigenlijk helemaal niets over Hem.

Dit bezwaar houdt geen stand wanneer we beseffen hoe oud de boeken zijn die samen het NT vormen en hoe veel manuscripten we hebben. We hebben zo'n 20.000 fragmenten en manuscripten van de 2de tot de 4de eeuw. Het oudste fragment gaat terug tot 120 na Christus.

Bovendien is het NT zeer vaak geciteerd door de kerkvaders van die tijd. Met die citaten alleen al zouden we in staat zijn vrijwel het hele NT te reconstrueren. Ook zijn er duizenden vertalingen naar het Syrisch uit die tijd. Als het NT langzaamaan ontstaan was en uit de duim gezogen, zouden we verschillende versies moeten hebben. Maar er is maar één NT.

Van de belangrijkste gedeelten van het NT kunnen we ook vaststellen dat ze vlak na de dood van Jezus zijn onstaan. Handelingen maakt bijvoorbeeld geen melding van de vervolgingen onder Nero in 64 en moet dus voor die tijd geschreven zijn (ongeveer 55). Het Evangelie naar Lukas is vóór Handelingen geschreven en dateert dus van ongeveer 50 na Christus. Mattheüs en Lukas maken gebruik van Markus én een onbekende bron (Q). Die moeten dus ergens in de jaren 40 zijn ontstaan (zeg maar 10 tot 15 jaar na de kruisiging). In het NT vinden we bovendien een aantal liturgische of rabbinische passages die bedoeld waren voor memorisatie of gebruik in de erediensten van de vroege kerk. Eén zo'n passage is 1 Korinthiërs 15:1-3 die handelt over de opstanding. De tekst moet ergens uit de jaren 30 stammen, vlak na de dood van Jezus.

Zoals Paulus in 1 Kor.15:1-3 al aangeeft, zijn de verslagen van de opstanding gebaseerd op ooggetuigeverklaringen. Het is wetenschappelijk aangetoond dat voor legendevorming minimaal 40 jar nodig is. Daar is in het geval van de opstanding niet genoeg tijd voor geweest. We concluderen dat reeds de eerste christenen geloofden dat Jezus uit de dood was opgestaan. Dat geloof was gebaseerd op hun eigen empirische waarneming.

Stap 3 De historische feiten pleiten voor de opstanding
Als we nu onze aandacht specifiek richten op de opstanding zien we drie vaststaande historische feiten die de basis vormen voor de opstanding van Jezus (a) het lege graf, (b) de verschijningen van Jezus aan zijn volgelingen, (c) het geloof in de opstanding van de vroegste kerk. Er zijn maar weinig wetenschappers (christen of niet) die dit ontkennen.

Denk niet dat diezelfde wetenschappers nu staan te springen om de opstanding te aanvaarden. Daarvoor zit hun naturalistisch vooroordeel te diep ingebakken. Verschillende oplossingen zijn bedacht om de verschijnselen te verklaren. Uiteindelijk zal echter de oplossing die de beste verklaring biedt van de feiten verkozen moeten worden. Verschillende hypothesen die men bedacht heeft om de opstanding weg te redeneren zijn:

(a) De discipelen hebben Jezus' lichaam verstopt en de leugen verspreid dat Jezus was opgestaan. Echter wanneer we de evangeliën lezen, kunnen we ons maar moeilijk voorstellen dat zulke eerlijke en transparante mensen zo oneerlijk zouden zijn. Bovendien is het onbegrijpelijk waarom ze dan bereid waren hun leven te verliezen en een marteldood te sterven omwille van een leugen.

(b) De discipelen hadden hallucinaties waardoor ze dachten dat Jezus was opgestaan. Als dat zo was hadden de Joodse leiders makkelijk het lijk van Jezus door de straten van Jeruzalem kunnen slepen. Maar dat deden ze niet.

(c) De schijndood van Jezus. Kan iemand die gegeseld, gekruisigd en met een speer doorstoken is, overleven? Deze hypothese is ronduit belachelijk. Een kruisiging overleeft men niet.

(d) De vrouwen keken bij de verkeerde graftombe of het lichaam was per ongeluk verplaatst door Josef van Arimathea. Opnieuw zou het voor een farizeeën een peuleschil zijn geweest om het lijk tevoorschijn te toveren. Bovendien: is het waarschijnlijk dat een hele religie ontstaat op grond van de vergissing van een paar vrouwen op zondagochtend? Zou Josef van Arimathea de discipelen niet bij hebben gepraat?

De opstanding van Jezus is de enige mogelijkheid die volledig recht doet aan alle ons bekende historische feiten. Alleen, wij westerlingen vinden dat zo'n opstanding niet kan en niet mag. Maar waarom? Laten we verder kijken.


Stap 4 Jezus voorspelde zijn dood en opstanding
Al deze feiten die verwijzen naar de opstanding van Jezus staan niet in een vacuüm. Het is niet alsof ineens Napoleon voor ons staat. We moeten kijken naar Jezus' woorden. Wat Hij over zijn identiteit zei én wat Hij zei dat er met Hem ging gebeuren.

Jezus zag Zichzelf als de Messias van Israël en de Verlosser van de wereld. Hij noemde Zich de Zoon des Mensen (een verwijzing naar de Messias) én Zoon van God (godslasterlijk als het niet waar zou zijn). Bovendien voorspelde Jezus meerdere keren zijn eigen dood én zijn eigen opstanding uit de dood. Ook nietgelovige wetenschappers erkennen de authenticiteit van deze woorden.

Het feit dat een analyse van de gebeurtenissen ons eigenlijk dwingt te concluderen dat Jezus uit de dood opstond, komt dus overeen met wat Jezus had gezegd, nl. dat Hij uit de dood zou opstaan. We moeten dus de opstanding in de context zien van de God (die bestaat en) van wie Jezus zei dat Hij zijn Vader was en van wie Jezus zei dat Hij Hem uit de dood zou opwekken omdat Jezus de Messias was.

Conclusie
We concluderen daarom dat Jezus uit de dood is opgestaan. (a) Het is mogelijk, omdat God bestaat en dus zijn wonderen mogelijk. (b) Het biedt de beste verklaring voor de ons bekende en vaststaande historische feiten. (c) Het komt overeen met de woorden van Jezus over Zichzelf. (d) Jezus voorspelde zijn dood en opstanding Zelf!

Maar, mag ik jullie vragen, wat betekent dit dan dat Jezus uit de dood is opgestaan? Het is een historisch feit van ongekende proporties: door Hemzelf voorspeld, door God gedaan. Met zijn opstanding wordt het bewijs geleverd dat wat Jezus leerde waar is: Hij is de Messias, Verlosser van de mensheid, Brug naar God. Er is geen grotere hoop dan deze. U kunt met uw Schepper verzoend worden door Hem!

Hebt u de levende Christus al ontmoet? Hij is gestorven voor uw zonden; zijn opstanding is het begin van het nieuwe leven dat reeds velen hebben ontvangen. Wilt u het ook? Stel uw vertrouwen op Jezus en zijn offer en vraag Hem in uw hart te komen wonen.

Artikelenoverzicht

Op dit blog staan veel langere artikelen. Deze artikelen raken na verloop van tijd verdwaald in het blogarchief. Jammer. Daarom hier een overzicht van alle artikelen gegroepeerd naar onderwerp. Columns zijn in principe niet in dit overzicht opgenomen.

Apologetiek algemeen
Het christendom heeft goede papieren
Wetenschap en geloof
Wetenschap bewijst niets
Van een ander planeet
Evolutie Confusie (I)
Evolutie Confusie (II)
Evolutie Confusie (III)
Rationalistisch of rationeel?
De actualiteit van apologetiek
Francis Schaeffer 25 jaar later
De grote verdwijntruc, over de wegverklaring van God in het Westen

Cultuur en politiek
Vrijheid een beschavind in crisis
De pornificatie van Nederland
De scheiding van kerk en staat een illusie
Euthanasie, de grote gok
Creationistisch onderwijs op scholen

Wereldbeelden
Van een ander planeet
Uitgeblust verlangen
Een atheïstisch billboard langs de A4
Atheïsme (I)
Atheïsme (II)
Atheïsme (III)
Atheïsme (IV)
Het atheïsme heeft een staartje
De uitdaging van de islam (I)
De uitdaging van de islam (II)
De uitdaging van de islam (III)

Christelijk geloof
De opstanding van Jezus, feit of fictie?
Het christendom heeft goede papieren

Consequent atheïsme

Veel atheïsten worden boos als je ze toewerpt dat hun wereldbeeld leidt tot een immoreel universum. Je kunt praten als Brugman maar hun absolute moraal praat je niet weg uit hun relativistische wereldbeeld. Dat heeft mogelijk iets te maken met de Nieuwe Atheïsten zoals Richard Dawkins en Christopher Hitchens (om twee van de belangrijkste te noemen). Deze mannen zijn niet zomaar atheïst; ze vallen graag openlijk het christendom aan. Zo beweert Hitchens dat religie (en dus ook het christendom) diep immoreel is terwijl Richard Dawkins zich ook wel een 'culturele christen' noemt vanwege de overeenkomende morele waarden, terwijl hij tegelijk met het christelijk geloof de vloer aanveegt.

Atheïsten die een beroep doen op een universeel geldende moraal (want dat doen beide heren) kan ik moeilijk serieus nemen. Eerst zagen ze de tak waar ze op zitten van de boom af en terwijl ze aan het vallen zijn beweren ze doodleuk dat er niets aan de hand is. Toch zijn ze de favoriet van alle 'wannebe' atheïstjes die grootmoedig de vuist naar de hemel schudden maar niet echt doordenken.

Dan heb ik meer waardering voor atheïsten die echt consequent zijn. Als ze echt atheïst willen zijn, moeten ze in navolging van Nietzsche de christelijke moraal in zijn totaliteit overboord gooien, toegeven dat alles mag en alles kan én ernaar gaan leven.

Hoewel, waardering. Ik ben er een tegengekomen die je de stuipen op het lijf jaagt. Peter Singer, vooraanstaand atheïstisch filosoof, vindt bijvoorbeeld dat pasgeboren baby's minder blijk van intelligentie geven dan kippen of vissen en dus gedood mogen worden. Hij wil een proefperiode van 28 dagen na de geboorte van een kind instellen voordat aan het kind het recht tot leven wordt toegekend. Singer is dan wel weer inconsequent als hij het heeft over dierenrechten. Want 'rechten' zijn verbonden aan een moraal, en een moraal is in een atheïstisch wereldbeeld niet te verankeren.

Maar toch: goed zo Peter Singer. Knap dat je consequent bent en de dwangbuis van de christelijke moraal van je af probeert te schudden. Ga vooral zo door. Maar vind je het erg dat ik heel erg hard wegloop bij jouw wereldbeeld vandaan?

Daar waar het niet lukt om een moraal te verankeren, zal ze naar verloop van tijd eroderen. En dat is een van de grote problemen van het atheïsme. Gelukkig hebben we consequente atheïsten die dit voor ons bewijzen.

Deze column is eerder gepubliceerd op opiniesite Habakuk.nu