De uitdaging van de islam (I)

Voor bijbelgetrouwe christenen is de aanwezigheid van de islam in het westen een enorme uitdaging. Het islamdebat kent verschillende aspecten die het moeilijk maken een juist standpunt in te nemen. Moeilijkheden doen zich voor op levensbeschouwelijk, politiek en missiologisch terrein. Om het islamdebat geïnformeerd te blijven voeren geef ik een puntsgewijs overzicht van de moeilijkheden in een serie bijdragen. We beginnen met het levensbeschouwelijk aspect.

Islam en christendom vertonen veel overeenkomsten. Dat geldt zeker voor buitenstaanders die een oppervlakkige vergelijking uitvoeren: het geloof in één God, een boek als godsopenbaring en als richtsnoer voor de levenspraktijk, een centrale profeet die de definitieve openbaring brengt, het geloof in engelen en in een hiernamaals waarin een oordeel over doden plaatsvindt, het paradijs, een lineaire opvatting van de geschiedenis die culmineert in de vestiging van een godsrijk, terwijl de gelovigen in het hier en nu samenkomen in gebedshuizen en de opdracht hebben de wereld te bereiken en, indien nodig, hun leven als ‘martelaars’ te geven voor het geloof. Klinkt eng niet?

Voor de westerse beschaving waar wij deze confrontatie aangaan lijkt het een dispuut binnen een huisgezin: ‘Laten die gelovigen hun schijnbare verschillen nu eens opzij zetten en het met elkaar eens worden’. De oneinigheid wordt gezien als een bewijs voor het falen van religie en vormt in de ogen van velen een bedreiging van de wereldvrede.

Daar komt nog iets bij. Hoe vreemd het misschien ook mag overkomen, in zekere zin lijkt de islam een soort bondgenoot van het christendom. Samen staan we op tegen het relativisme van het Westen met de stelling dat absolute waarheid bestaat en kenbaar is, nl. in de godsopenbaring. Ook staan beide godsdiensten een absolute moraal voor. Maar dat werkt juist weer tegen ons, want er blijken ineens twee absolute (en dus elkaar uitsluitende) waarheidssystemen om de aandacht te vragen die zich beide beroepen op openbaring. Dat wekt weer de indruk dat dat gepraat over absolute waarheid onzin is.

De uitdaging voor ons christenen is om in de context van een geseculariseerde samenleving duidelijk te maken (a) wat het verschil is tussen christendom en islam en (b) waarom het verschil er toe doet. In een pluralistische samenleving die alle geloven op één hoop gooit en de waarheidsvraag als irrelevant, ja, zelfs onethisch beschouwt, is het vrijwel onbegonnen werk om Jezus Christus als uniek te verkondigen. Maar het moet. Heeft u suggesties om dit concreet handen en voeten te geven?

Reeds eerder gepubliceerd op opiniesite habakuk.nu