Een ander Boeddhabeeld

Overal zie je tegenwoordig boeddhabeelden. Bij het Grand Café op de hoek, in het winkelcentrum, bij de Xenos (vooral bij de Xenos), bij de buurvrouw thuis... Je ziet meer de kop met de krullen uit Thailand dan de dikbuikige en grijnzende Chinese variant. Boeddha is ontzettend populair. Boeddha staat symbool voor wellness, de trend in onze maatschappij om spiritualiteit te combineren met gematigd consumentisme, simplicity met zelfvertroetelende onthechting. Grote 'geestelijke leidsmannen' als Richard Gere en Steven Seagal helpen ons om te genieten van alles wat riekt naar Zen.

Binnenkort komt de Dalai Lama, voor velen de personificatie van vrede, tolerantie en naastenliefde, naar Nederland. Dan zullen we in ons bewolkte land kunnen baden in het hemelse zonlicht dat Boeddha vanuit het Nirwana over ons uitgiet.

Oeps. Daar zij ik iets wat zelfs volgens het Boeddhisme niet waar kan zijn. Boeddha bestaat niet meer. Niet dat hij ooit bestaan heeft; volgens de leer van Boeddha was hij net als ieder mens een illusie en bestond zijn verlichting hierin dat zijn wezen uitgeblust raakte. Dat is Nirwana: niet wellness, maar "non-ness", niet een verlichte ziel, maar een uitgebluste kaars.

Misschien is het nuttig om al die onzinnige merchandise en die irrationele postmoderne absorbering van het boeddhisme even van ons af te zetten om in te zien waar het hier echt om gaat: een ware boeddhist begeert begeerteloosheid (op zich al een contradictio in terminis) en streeft naar de opheffing van zichzelf. Het boeddhisme verkondigt een leer die zelfs door boeddhisten niet in de praktijk gebracht wordt. Velen van hen aanbidden 'goden', geloven in hemelse wezens (boddhisatva's) etc.

Kijk, dat levert een ander beeld op van de Boeddha. Zen mag dan symbool staan voor de kracht van eenvoud, maar is niets anders dan de overmacht van een peilloze leegte. In plaats van Zen moet je de Zoon hebben. Boeddha brengt annihilatie, Jezus geeft leven in overvloed.

Een verdere analyse van het Boeddhistisch wereldbeeld geef ik op mijn blog.